Μετά την Επανάσταση του 1821

 ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟ ΔΕΝΔΡΟ ΤΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΠΟΥ ΙΔΡΥΣΑΝ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΝΤΕΪΚΑ και όσων μετοίκησαν σε αυτό και σύντομη καταγραφή της περιοχής.

Το χωριό Μαντέϊκα σίγουρα ιδρύθηκε μετά την Επανάσταση του 1821.

Ως κοντινά ιστορικά χωριά -στην ευρύτερη περιοχή όπου ευρίσκεται το χωριό Μαντέϊκα-, προσδιορίζονται (με βάση σχετικές επί μέρους αναφορές το περιγραφικό έργο του καθολικού ιερέως Antonio Pasifico, 1700. Breve Descrizzione Corograffika Del Peloponneso O’ Morea Benetia 1700, pp 97, [Γριτσόπουλος, Τ., Ιστορία της Τριπολιτσάς, τ. Α’]): Αρκουδόρεμα, Χρυσοβίτσι, Λυκούρεσι, Δαβιά, Πιάνα, Αλωνίσταινα, Βυτίνα, …Βάνουκου…

Σε γράμμα του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου του Γ’ προς την Αρχιεπισκοπή Δημητσάνης (κατά την ανασύσταση της Επισκοπής, περί το 1718), μνημονεύονται τα χωριά που θα περιλάμβανε η Αρχιεπισκοπή Δημητσάνης. Ανάμεσα στα άλλα αναφέρονται: Αρκουδόρεμα, Χρυσοβίτσι, Πιάνα, Αλωνίσταινα, Ροϊνό, Δαβιά, Συλίμνα, Λυκούρεσι (Γριτσόπουλος, Τ., Η Αρχιεπισκοπή Δημητσάνης και Αργυροκάστρου, σ.220-221).

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, μετά τους Ενετούς η ευρύτερη περιοχή όπου ευρίσκεται το χωριό Μαντέϊκα υπαγόταν διοικητικά στο Βιλαέτι της Καρύταινας. Ο Τ. Γριτσόπουλος στον Α’ τόμο του έργου του Ιστορία της Τριπολιτσάς (σ. 255-256), αναφέρει μεταξύ άλλων τα πλησίστια χωριά: Πιάνα, Λιμποβίσι, Αρκουδόρεμα, Χρυσοβίτσι, Δαβιά Ζαράκοβα, Τσ(ζ)ελεπάκου, ……Μερζές, Βάγκος, Μπραήμ (Εφέντη), Καράτουλα, Παύλια, Παλιομοίρι, Ψάρι, Ζουνάτι, Συκιά, Σούλου, Καρβουνάρι, Κατσ(ζ)ήμπαλη…

Από μια πρώτη ανάγνωση των στοιχείων που παραθέτουμε φαίνεται ότι στις αρχές του 1800 δεν υπήρχε το χωριό Λυκούρεσι στην θέση ανάμεσα στο χωριό Χρυσοβίτσι και στο χωριό Μαντέϊκα, όπου τώρα ευρίσκεται ο «Κάμπος της Λυκούρεσης». Η περιοχή αυτή ευρίσκεται πριν από το χωριό Μαντέϊκα και είναι ο χώρος όπου αναπτύχθηκαν, από πλευράς ιδιοκτησιών γής, οι κάτοικοι των Μαντεϊκων στην διάρκεια των 170 περίπου χρόνων της ύπαρξης του χωριού, εξαγοράζοντας ιδιοκτησίες κατοίκων των χωριών: Χρυσοβιτσίου, Πιάνας, Αλωνίσταινας, Τσελεπάκου.

Το χωριό Λυκούρεσι που στις πηγές του 1700 και του 1718 αναφέρεται μαζί με τα άλλα χωριά του Φαλάνθου, στο χρονικό διάστημα στο τέλος του 18^ου αιώνα τοποθετείται πλέον ανάμεσα στα άλλα χωριά της Γορτυνίας, στην θέση όπου είναι σήμερα. Το θέμα αυτό το συνδέουμε και με ιστορικά στοιχεία της προφορικής παράδοσης που θέλει το χωριό Λυκούρεσι να καταστρέφεται ολοσχερώς, από «θεομηνία», ανήμερα του Αη-Λιά (20 Ιουλίου) σε πανηγύρι του χωριού, και τους κατοίκους που επέζησαν να φεύγουν προς τα μέρη της Γορτυνίας. Σε περιοχή του «Κάμπου της Λυκούρεσης», που σε συμβόλαια πώλησης ιδιοκτησιών αναφέρεται ως θέση «Μέγα Δένδρο», οι κάτοικοι των Μαντεϊκων έχουν εντοπίσει το νεκροταφείο του χωριού Λυκούρεσι και αναφέρουν το μέρος ως περιοχή «Μνήματα». Θα σημειώσουμε το ιδιαίτερο μικροκλίμα της περιοχής «Κάμπος της Λυκούρεσης», το οποίο επηρεάζεται από ρεύματα αέρος που έρχονται από το φαράγγι της Λαγκάδας, περιοχή ιστορικής τοποθεσίας του Δήμου Φαλάνθου, ιδιαίτερου φυσικού κάλλους που ενώνει την περιοχή των Μαντεϊκων με την περιοχή του χωριού Λυκόχια. Πάρα πολλές φορές το νερό στις ποτίστρες για τα πρόβατα, στο πηγάδι που ευρίσκεται στο κέντρο του «Κάμπου της Λυκούρεσης», έχει βρεθεί παγωμένο ακόμη και τον Αύγουστο μήνα.

Το χωριό Μαντέϊκα ιδρύθηκε από δύο αδέλφια και δύο ανήψια/ξαδέλφια με το επώνυμο ΜΑΝΤΗΣ που κατάγονταν από το χωριό Αλωνίσταινα. Οι ιστορίες που διηγούνταν οι παλαιότεροι αναφέρουν ότι έφυγαν από την Αλωνίσταινα κυνηγημένοι από τους Τούρκους. Ο Προκόπης Μάντης ήταν ένας εξ αυτών. Η δημογραφική - ιστορική έρευνα έδειξε ότι είχε πολεμήσει στα Δερβενάκια και σε άλλες μάχες της Εθνικής Παλιγγενεσίας. Μετά την Επανάσταση ζήτησε κλήρο από τα προς διανομήν Εθνικά Κτήματα. Αυτά όμως είχαν μπει υποθήκη για τα δάνεια της Αγγλίας.

Οι ιστορίες των παλαιοτέρων ανέφεραν ότι ο Γαλάνης Μάντης τα καλοκαίρια παρέμενε με την οικογένειά του στην θέση Αη-Λιά τον Κάμπο, τοποθεσία στα σημερινά όρια του χωριού Μαντέϊκα όπου το σύνολο των ιδιοκτησιών ανήκει σε κατοίκους Μαντεϊκων. Οι ιδιοκτησίες, μέχρι την δεύτερη γενεά, εκτείνονταν μέχρι την θέση Μούρεση, του χωριού Βάνουκου (Βάγκου).

Πιθανόν ο Γαλάνης Μάντης να ήταν ο πατέρας του Προκόπη Μάντη (πατέρας των: Γαλάνη, Γιαννάκη, Θοδωρή και Μήτρου), και του Γεωργίου Μάντη (πατέρας των: Δήμου, Παναγιώτη, Αποστόλη, και Γιάννη).

Η δημογραφική – ιστορική έρευνα θα συνεχισθεί για να προσδιορίσει επακριβώς η απαρχή του Γενεαλογικού Δένδρου των Μανταίων.

Από την 2^η γενεά (από την εγκατάσταση στο χωριό Μαντέϊκα, αμέσως μετά από την Επανάσταση του 1821), τα επώνυμα προσδιορίσθηκαν (άτυπα, κα’ αρχάς και εν συνεχεία ορισμένα καταγράφηκαν στα Δημοτολόγια), με βάση το μικρό όνομα του «γενάρχη».Έτσι υπάρχουν οι οικογένειες:

1. Γαλάνη Προκόπη Μάντη [Επώνυμο των απογόνων του -τυπικώς ή ατύπως-: ΓΑΛΑΝΗΣ].

2. Θεόδωρου Προκόπη Μάντη [Επώνυμο των απογόνων του -τυπικώς ή ατύπως: ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ].

3. Ιωάννη (Γιαννάκη) Προκόπη Μάντη [Επώνυμο των απογόνων του -τυπικώς ή ατύπως: ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ].

4. Δημητρίου (Μήτρου) Προκόπη Μάντη [Προσωνύμιο των απογόνων του: ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ].

5. Δημητρίου (Δήμου) Γεωργίου Μάντη [Επώνυμο των απογόνων του -τυπικώς ή ατύπως: ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ]

6. Παναγιώτη Γεωργίου Μάντη [μόνο επιζήσαν τέκνο η Ιωάννα η οποία παντρεύτηκε τον Ιωάννη Γεωργίου Μάντη - Γεωργακόπουλο, τέκνο του Γεωργίου Μάντη: 9^η οικογένεια].

7. Αποστόλου Γεωργίου Μάντη, ο οποίος νυμφεύθηκε και έζησε στο Κατσίμπαλη Μεγαλοπόλεως.

8. Ιωάννου Γεωργίου Μάντη, ο οποίος νυμφεύθηκε και έζησε στο Κατσίμπαλη Μεγαλοπόλεως.

9. Γεωργίου Ηλ. Μάντη [Επώνυμο των απογόνων του -τυπικώς ή ατύπως-: ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ].

10. Κωνσταντίνου Γεωργίου Μάντη [Επώνυμο των απογόνων του -τυπικώς ή ατύπως-: ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ].

ΑΠΟΓΟΝΩΝ ΟΣΩΝ ΜΕΤΟΙΚΗΣΑΝ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΝΤΕΪΚΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ:

11. Περί τα μέσα του 19^ου αιώνα φθάνει από τα μέρη της Γορτυνίας και εγκαθίσταται στα Μαντέϊκα ο Ιωάννης Δημητρίου Σκιπιτάρης (συνομήλικος των μελών της 2^ης γενεάς των Μανταίων).

12. Περί τα τέλη του 19^ου αιώνα φθάνει από το Βαλτέτσι στα Μαντέϊκα ο Δήμος Δρακόπουλος, (συνομήλικος των μελών της 3^ης γενεάς των Μανταίων) ο οποίος νυμφεύεται την Μαρία κόρη του Γεωργίου Μάντη (9^η οικογένεια). Ο Δήμος Δρακόπουλος φέρνει από το Βαλτέτσι και τον αδελφό του Γεώργιο Δρακόπουλο (συνομήλικος, επίσης, των μελών της 3^ης γενεάς των Μανταίων) ο οποίος νυμφεύεται και ζει και αυτός στα Μαντέϊκα.

13. Στις αρχές του 20^ου αιώνα ο Νικόλαος Ιωάννου Ζωγόγιαννης από του Τσελεπάκου, (συνομήλικος των μελών της 4^ης γενεάς των Μανταίων) νυμφεύεται στα Μαντέϊκα την Δήμητρα, κόρη του Προκόπη Δημητρίου Μάντη (4^η οικογένεια) και κατοικεί στα Μαντέϊκα.

14. Στα τέλη του 20^ου αιώνα ο Δημήτριος Λυγερός αγοράζει και ανασκευάζει κατοικία στο χωριό Μαντέϊκα.

ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ τού χωριού ΜΑΝΤΕΪΚΑ

Το χωριό Μαντέϊκα, ως οικισμός τού Δήμου Φαλάνθου κατά τον 19^ο αιώνα και έως την κατάργηση των Δήμων το 1912, εμφανίζει την ακόλουθη δημογραφική κατάσταση:

§         Στην απογραφή τού 1879 είχε 64 κατοίκους.

§         Στην απογραφή τού 1889 είχε 66 κατοίκους.

§         Στην απογραφή τού 1896 είχε 84 κατοίκους.

§         Στην απογραφή τού 1907 είχε 100 κατοίκους.

[Γριτσόπουλος, 1994: Τα χωριά του Φαλάνθου, με αναφορά στο έργο του Μ. Χουλιαράκη: Γεωγραφική, διοικητική και πληθυσμιακή εξέλιξις της Ελλάδος: τόμοι Α, Ι και ΙΙ και Β, 1973 και 1975)].

Τα στοιχεία των απογραφών πρέπει να αναγνωσθούν σε συνδυασμό με την περιοδική μετοικεσία: Το χωριό Μαντέϊκα κατοικείτο από γεωργοποιμένες οι οποίοι τον χειμώνα πήγαιναν στα χειμαδιά.

Κατ’ εκτίμηση [Νικολάου Ι. Μάντη] υπολογισμός και προσδιορισμός των κατοίκων τού χωριού Μαντέϊκα που απεγράφησαν κατά την απογραφή τού έτους 1879.

ΓΑΛΑΝΑΙΟΙ

1.       Γαλάνης Μάντης 2.      Σύζυγος: 3.      Γεώργιος 4.      Ηλίας 5.      Κωνσταντίνος 6.      Αγγελική [Παντρεύτηκε στην Πιάνα] 7.      Αναστασία 8.      Γεωργία [Μετέπειτα σύζυγος του Νικολάου Δ. Μάντη, γνωστού και ως ΓεροΝικόλα] 9.      Ελένη […………….;]

ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΑΙΟΙ

10.      Γιαννάκης Μάντης 11.       Σύζυγος: 12.      Κωνσταντίνος: 13.      Αλέξανδρος: 1878-1973 14.      Βασιλική (Έζησε στου Βάνουκου όπου παντρεύτηκε) 15.      Ευγενία (Μετέπειτα σύζυγος του Γ. Μ. Μπουγιούκου, «Πατρώλου» στα Λυκόχια) 16.      Πολυξένη [Μετέπειτα πρώτη σύζυγος του Γιαννάκη Γ. Μάντη, γνωστού και ως ΓεροΓιαννάκη Γεωργακόπουλου] 17.      Σοφία [παντρεύτηκε στου Βάνουκου (Βάγκου)].

ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΑΙΟΙ

18.   Θεόδωρος Μάντης 19.   Σύζυγος: 20.  Δημήτριος 21.   Ιωάννης 22.  Ηλίας 23.  Αικατερίνη [Παντρεύτηκε στην Δαβιά]. 24.  Γεωργία [Παντρεύτηκε στην Δαβιά]. Σε συμβόλαιο αγοράς [Αρ. 4227, 10-3-1884] από τον Γεώργιο Κ. Μάντη [Γνωστό και ως ΓεροΤσιάγκο], αγρών των Θεοδωροπουλαίων, στο «Βαρκό», στις «Αραπόχνες» και στην «Βρύση» αναφέρεται ως Γεωργίτσα θυγάτηρ Θεοδώρου Μάντη σύζυγος Δημητρίου Ν. Ζούζουλα. Πώλησε μαζί με τα αδέλφια της: Δημήτριο, Ιωάννη και Ηλία. Η Αικατερίνη δεν αναφέρεται.

«ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΑΙΟΙ»

25.    Μήτρος Π. Μάντης 26.    Σύζυγος: 27.    Γεώργιος Μάντης (ΓεροΧουλιάρας) 28.    Προκόπιος Μάντης

ΔΗΜΟΠΟΥΛΑΙΟΙ

29.   ΔημήτριοςΓ. Μάντης 30.   Σύζυγος: Μαρία Δελλή, από την Πιάνα 31.    Γεώργιος (ΓεροΡούσσος) 32.   Νικόλαος (ΓεροΝικόλας) 33.  Φωτούλα (Παντρεύτηκε στου Γραικού τον Τσέκερη) 34.   Βασίλειος (Απεβίωσε σε μέση ηλικία) 35.   Χρηστίτσα (Παντρεύτηκε τον Γιαννακόπουλο, από το Χρυσοβίτσι, στο Αφισιού).

«ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΑΙΟΙ»

36.    Παναγιώτης Γ. Μάντης 37.    Σύζυγος: 38.    Γεώργιος [Απεβίωσε σε νεαρή ηλικία] 39.    Ιωάννα [Παντρεύτηκε τον Γιωργακόγιαννη].

«ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΑΙΟΙ»

Ο Απόστολος Γ. Μάντης νυμφεύθηκε σώγαμπρος στου Κατσίμπαλη. Απέκτησε τα παιδιά: Γεώργιο, Γαλάνη και Παναγιώτα. Έζησε και απεβίωσε στου Κατσίμπαλη, όπως και τα άρρενα τέκνα του. Ο Γεώργιος Αποστόλου Μάντης (πιθανόν, ο πρωτότοκος), απέκτησε το πρώτο του παιδί το 1884. Άρα ο Απόστολος γίνεται παππούς το 1884, κατ’ ελάχιστον σε ηλικία 40-44 ετών. Επομένως πρέπει να έφυγε από τα Μαντέϊκα εντός τής δεκαετίας 1840-1850. Δηλαδή με το που μετοίκησαν από την Αλωνίσταινα., σε «έναν τόπο στενό που δεν τους χώραγε όλους», έφυγε από το χωριό.

«ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΑΙΟΙ»

Ο Ιωάννης Γ. Μάντης νυμφεύθηκε σώγαμπρος στου Κατσίμπαλη. Απέκτησε τα παιδιά: Νικόλαο, Κωνσταντίνο και Παναγιώτα (μητέρα του Παπαγαϊτανάκη από την Ζώνη - Ζουνάτι). Έζησε και απεβίωσε στου Κατσίμπαλη, όπως και τα άρρενα τέκνα του. Τον Ιωάννη τον πήρε ο Απόστολος αφού είχε πάει και αυτός σώγαμπρος στου Κατσίμπαλη. «Έκαναν και προξενιό για την κόρη του αδελφού τους τού Δήμου, την Χρηστίτσα, με νοικοκύρη από του Κατσίμπαλη, αλλά δεν θέλησε  αυτόν τον γάμο η μάνα της. Έλεγε: “Θα με φάνε οι λύκοι στην Λαγκάδα”» [Αφήγηση του Γεωργίου Β. Μάντη – Δημόπουλου γνωστού και ως Γιωργοβασίλη, στον Νικόλαο Ι. Μάντη, στις 27.08.2001].

ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΑΙΟΙ

40.   Κωνστ. Βασ. Μάντης 41.    Σύζ: Αικατερίνη [Από την Μπολέτα;] 42.   Γεώργιος [Γερο Τσιάγκος] 43.   Χρηστίτσα […………….;] 44.   Κωνσταντίνος [ΓεροΝτίνος] Στα 1874 η Αικατερίνη αγοράζει (αρ. σ. 7244, έτους 1874) το εξ αδιαιρέτου μερίδιόν του από τον Βασ. Β. Μάντη (το πιθανότερον: κουνιάδο της), και αναφέρεται ως Αικατερίνη χήρα Κωνστ. Β. Μάντη. Σε διακανονισμό με Παναγή Ξηνταβελόνη από Βάγκου (17 Ιουλίου 1887), αναφέρεται ως «φυσικός επίτροπος των ανηλίκων τέκνων της». Στα 1895 οι Γεώργιος και Κωνσταντίνος αγοράζουν από τον θείο τους Βασ. Β. Μάντη, γεωργό κάτοικο Μπασιάκου, το εξ αδιαιρέτου μερίδιο του θανόντος αδελφού του (και του άλλου θείου τους) Αναστασίου Β. Μάντη.

«ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΑΙΟΙ»

ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΑΙΟΙ

45.   Γεώργιος Ηλ. Μάντης 46.   Σύζυγος: 47.   Ιωάννης [Γιωργακόγιαννης] 48.   Αντώνιος 49.   Γιαννάκης 50.   Κωνσταντίνα [Μετέπειτα σύζυγος ΓεροΔήμου Σκιπητάρη] 51.   Μαρία [Μετέπειτα σύζυγος του ΓεροΔήμου Δρακόπουλου] Σε συμβόλαιο αγοράς από την «Αικατερίνη, χήρα Κωνστ. Μαντοβασιλοπούλου» αναφέρεται για πρώτη φορά το πατρώνυμο Ηλίας στον πωλητή Γεώργιο [Γεωργάκη] Η. Μάντη.

ΣΚΙΠΗΤΑΡΑΙΟΙ

52.    Ιωάννης ΣκιπΗτάρης [Μόλις είχε μετοικήσει στα Μαντέϊκα, από χωριό τής Γορτυνίας] 53.    Σύζ.: 54.    Δήμος (ΓεροΔήμος) 55.    Γυιός (Σε Αμερική) 56.    1η κόρη 57.    2η κόρη 58.    3η κόρη 59.    4η κόρη 60.   5η κόρη Στο 1η κόρη συμβόλαιο του έτους 1874, η Αικατερίνη χήρα Κωνστ. Β. Μάντη αγοράζει από τον κουνιάδο της το μερίδιόν του ήτοι: «… ενός αγρού εις θέσιν λούτσα συνορευομένου γύρωθεν με Δήμον και Γεωργάκην Μανταίους και Ιω. Σκιπιτάρην, ενός ετέρου αγρού εις θέσιν έλατος συνορευόμενον με Ιω. Σκιπιτάρην, Γιαννάκην και Μήτρον Μανταίους…».

ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΑΙΟΙ

61.     Δήμος Δρακόπουλος 62.    Γεώργιος Δρακόπουλος

Ως πρώτη, κατ’  εκτίμηση, καταγραφή:

Νικόλαος Ι. Μάντης, Ήρας 12, 151 21  ΠΕΥΚΗ. Τηλέφωνα: 697-944 38 36, 210 – 61 26 235. E-mail: regional@psy.gr

Η Έρευνα συνεχίζεται!